TINKHOAHOC. Cây đậu phụng (Arachis hypogaea L.) là cây có dầu quan trọng đứng hàng thứ tư trên thế giới, được trồng chủ yếu ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới, vùng ôn đới có khí hậu ấm áp (Giống đậu phụng HL25, hình minh họa) . Sản lượng đậu phụng ở Châu Phi và Chấu Á bị thách thức nghiệm trọng bởi nhiều hạn chế do stress sinh học và phi sinh học. Những chỉ thị phân tử và các bản đồ di truyền là tiền đề phục vụ cho công tác chọn tạo giống bằng phân tử cải tiến tính chống chịu đối với stress sinh học và phi sinh học. Đối với đậu phụng, hàng trăm chỉ tị phân tử thuộc microsatellite markers (SSR) đã được phát triển và các bản đồ di truyền cũng đã được công bố từ loài lưỡng bội Arachis hoặc tứ bội có tính chất tổng hợp (synthetic tetraploids). Một tập thể khoa học gia của ICRISAT (International Crops Research Institute for the Semi-Arid Tropics) hợp tác với đồng nghiệp từ EMBRAPA/ Catholic University in Brazil, Đại Học Georgia và Đại Học Tuskegee, Hoa Kỳ đã phát triển thành công bản đồ liên kết di truyền của SSR đầu tiên cho giống đậu phụng canh tác. Bản đồ này có tất cả 135 SSR loci đặc trưng cho 22 linkage groups. Họ đã chứng minh rằng tính thống nhất của bản đồ di truyền đối với từng tính trạng mục tiêu và bản đồ tương đồng với các loài họ đậu. Xem bài công bố trên tạp chí Theoretical and Applied Genetics hoặc http://www.springerlink.com/content/10125wx862658886/fulltext.pdf hoặc liên hệ với Rajeev Varshney (r.k.varshney@cgiar.org).
GS.TS. Bùi Chí Bửu
