Thứ Bảy, 16 tháng 5, 2009

Ghép cây làm thay đổi thông tin di truyền

TINKHOAHOC. Ghép cây là phương pháp nhân giống vô tính được các nhà chọn giống áp dụng phổ biến để cải tiến tính kháng bệnh hoặc kiến trúc của cây. Trong tự nhiên nó cũng có thể đã xảy ra khi chồi hoặc rễ của cây tiếp cận với nhau. Người ta thường tin rằng mô ghép duy trì được bản chất di truyền của cây, vật chất di truyền trong phần ghép như vậy không trộn lẫn nhau. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu của Max Planck Institute for Molecular Plant Physiology đã chứng minh ngược lại sự kiện này. Trong thí nghiệm ghép cà chua với sự thể hiện của nhiều gen marker khác nhau, Sandra Stegemann và Ralph Bock đã chứng minh rằng cây ghép với nhau có thể làm thay đổi thông tin di truyền. Phát hiện này có những ý nghĩa quan trọng trong kỹ thuật ghép, cung cấp một lộ trình khả thi cho việc di chuyển gen theo chiều ngang (horizontal gene transfer). Họ nói rằng "Khám phá của chúng tôi về sự di chuyển của gen trong mô ghép giữa gen tự nhiên và công nghệ di truyền; điều này gợi cho chúng ta một con đường rộng lớn đối với những gen có những rào cản khi lai chéo với nhau trong loài". Bài viết được đăng trong tạp chí Science. Stegemann và Bock đã ghép hai cây thuốc lá chuyển gen mang những marker kháng với thuốc kháng sinh và những gen mã hoá protein phát huỳnh quang. Một dòng mang gen marker chọn lọc có trong bộ gen ở nhân và dòng khác mang gen lạ có trong bộ gen ở lục lạp. Những gen marker chọn lọc được tìm thấy có tần suất thay đổi lớn giữa vùng tế bào giao thoa của vị trí ghép. Tuy nhiên, họ đã tìm thấy sự kiện di chuyển gen chỉ xảy ra khi gen của genome lục lạp; và gen di chuyển chỉ được xác định tại vị trí ghép, với khao1ng cách không quá xa. Xem chi tiết tạp chí Science hoặc http://dx.doi.org/10.1126/science.1170397 http://www.plantphysiol.org/cgi/content/full/plantphysiol;150/1/308

GS.TS. Bùi Chí Bửu